هوشمند و سبز | افتانا

نخستین ساختمان هوشمند آموزش فناوری اطلاعات در ایران، عنوانی است که موسسه کهکشان نور به مرکز آموزش خود داده است. ساختمانی که با افتتاح آن، توقع از یک موسسه آموزشی آنقدر بالا رفت که می شود گفت استاندارد جدیدی در آموزش فناوری اطلاعات در ایران پدید آمده است.
با علی عباس نژاد، مدیرعامل موسسه کهکشان نور که سبز بودن را هم از جمله ویژگی های منحصربه فرد ساختمان آموزشی خود می داند گفتگو کرده ایم.

لطفـاً مختصــر تـاریخچـه ای از مـوسسـه کهکشـان بگوییـد تـا برسیـم به نخستیـن ساختمـان هوشمنـد آمـوزش آی تی ایـران.
مؤسسۀ کهکشان نور سال ۱۳۷۹ و با هدف ارتقاء دانش و فناوری که اصلی ترین چشم انداز ماست در کشور تأسیس شد .این مؤسسۀ با یک سرمایۀ شخصی و تیمی جوان آغاز به کار کرد و هم اکنون که یازده سال از فعالیت آن می گذرد به عنوان یکی از برجسته ترین مراکزآموزش، تحقیق و پژوهش در حوزۀ فناوری اطلاعات، فعالیت می کند.

در طول ۹سال اول فعالیتمان به این نتیجه رسیدیم که آموزش فناوری اطلاعات درکشور، احتیاج به روش های نوینی به غیر از روش های آکادمیک دارد و روشی را می طلبد که مهارت آموزی هم درکنار دانش اکادمیک وجود داشته باشد.به این دلیل که کشور ما هم در طول سال های اخیر وابستگی بیشتری به حوزۀ فناوری اطلاعات پیدا کرده و سازمان ها در امور جاری خود نیز از این فناوری به عنوان یک مزیت رقابتی و ابزاری کلیدی بهره می گیرند و هم در زندگی روزمرۀ همگان هم نفوذ بسیار بالایی پیدا کرده است.

درنتیجه مسئله آموزش، به یک نیاز همگانی بدل شده است. اما می دانید که مثلاهنگامی که یک مهندس کامپیوتر از دانشگاه های کشور فارغ التحصیل می شود، مهارت اجرایی بالایی ندارد و تنها دانش خوبی دارد که نیازمند آن است که به مهارتی اجرایی تبدیل شود. راه حل اول این است که وی چند سالی را در بازار کار فعالیت کند و تجربه کسب نماید.

راه حل دوم روشی است که کشورهای پیشرفتۀ انتخاب کرده اند. در حقیقت تولید کننده های تکنولوژی روش های درسی و مدونی را تحت عنوان دوره های تخصصی تدوین کرده اند که دوره های مهارت آموزی و کارهای

عملی هستند.

کهکشان هم همین هدف را دنبال کرد و به این نتیجه رسید کـه بهتر است به این روش آموزش ها را در حوزۀ فناوری اطلاعات تقویت کند.

حالا این موضوع را ترکیب کنید با این مسئله که همه می دانیم مدل های آموزشی که در حوزۀ فناوری در کشورمان وجود دارد با مشکلاتی از جمله ضعف در فضای آموزشی روبروست.

درنتیجه ما مطالعۀ میدانی را در ایران و چند کشور اروپایی و آسیایی از جمله هند شروع کردیم و توانستیم استاندارهای لازم آموزشی برای ایجاد فضای آموزشی مدرن جهت فناوری اطلاعات را به دست آوریم. نتیجه آن هم طراحی و ساخت همین مرکز هوشمند شد.

هـوشمنـد بـودن ساختمـان آمـوزش فنـاوری اطـلاعات چـه مـزایایـی دارد؟
هــوشمنـد بـودن ایـن سـاختمـان بـه معنـای وجـود زیرساخت های لازم برای کنترل هوشمندانه فضا و مکان به منظور استفاده بهینه از منابع و امکانات ساختمان است به نحوی که حداکثر کارایی و راحتی نیز برای استفاده کنندگان فراهم شود.

برای ایجاد این زیرساخت ها، در گام نخست به ایجاد محیط فیزیکی مناسب پرداختیم. ارتفاع مناسب سقف کلاس ها، نحوه قرارگیری کلاس ها و پنجره ها، محل راه پله ها، چیدمان میز و صندلی و مسائلی از این دست.
سپس به ایجاد بستر سخت افزاری انجام کنترل های لازم باید می رسیدیم که در کنار آن مسئله ایجاد کنترل های نرم افزاری وجود داشت که یکی دیگر از چالش های اصلی ما بود.

زیرا با توجه به بروز مشکل ویروس استاکس نت در کشور، ترجیح می دادیم بدون استفاده از سیستم های یکپارچه شرکت هایی مانند زیمنس، برای کنترل ساختمان، سیستم نرم افزاری کاملا بومی طراحی کنیم که در این امر نیز کاملا موفق بودیم.

البته یکی از عوامل طولانی شدن پروسه راه اندازی ساختمان هم همین امر بود. سامانه های مخابراتی این ساختمان مسئله دیگری بود که باید مورد توجه قرار می گرفت.

برای اطمینان بیشتر، این ساختمان از دو مرکز مستقل مخابراتی استفاده می کند و در مواقع خاص می تواند از خطوط تلفن ماهواره ای موبایل های ثریا نیز استفاده کند.

ضمن آنکه ساختمان هوشمند کهکشان به دلیل استفاده از مصالح قابل بازگشت، اثرات تخریبی زیست محیطی کمی دارد و علاوه بر آن، برای تامین بخشی از انرژی ساختمان از سلول های خورشیدی بهره گرفته شده و همچنین سامانه اتوماسیون اداری نیز در کاهش مصرف کاغذ بسیار موثر است. درنتیجه مدعی سبز بودن ساختمان نیز هستیم.

اجازه دهید مقداری هم به یکی از تخصص های اصلی شما که ISMS است بپردازیم. وضعیت
در طول ۹سال اول فعالیتمان به این نتیجه رسیدیم که آموزش فناوری اطلاعات درکشور، احتیاج به روش های نوینی به غیر از روش های آکادمیک دارد و روشی را می طلبد که مهارت آموزی هم درکنار دانش اکادمیک وجود داشته باشد
به کارگیری این استاندارد در کشور چگونه است؟
ضمن آنکه سازمان فنـاوری اطلاعات نیز به عنـوان بخش حاکمیتی، متولی آن است.
اصولاً اصلی ترین مشتری استاندارد ISMSسازمان هایی هستند که دارایی های اطلاعاتی ارزشمندتری دارند در نتیجه نمی توان گفت که دولت تنها مشتری این استاندارد است.

لذا هر سازمانی که اصلی ترین دارایی اش از نوع اطلاعات است و وابستگی زیادی به سیستم های اطلاعات دارند، نیازمند چنین استانداردی است.اما دیدگاه ایجاد یک متولی برای ارزیابی ممیزان، مراکز آموزش، پیاده سازی کنندگان و حوزه های مختلف استاندارد ISMS به نظر من یک ضرورت است و اقدامی که سازمان فناوری اطلاعات انجام داده قابل توجه و تقدیر است.

مسلماً نیاز است که در این راه، مطالعات بیشتری صورت بگیرد و زیرساخت های آن فراهم گردد و به آن نه به عنوان پروژه ای خاص، بلکه یک استراتژی مداوم نگریسته شود و همینطور فرآیندی مستمر برای پایش سازمان هایی که به نوعی با این استاندارد مرتبط اند به وجود آید. یعنی عملاً مانند رتبه بندی که شورای عالی انفورماتیک برای شرکت های فعال در حوزۀ فناوری اطلاعات دارد، سازمان فناوری اطلاعات هم در زمینۀ ISMS داشته باشد.

از طرف دیگر با توجه به اینکه بحث امنیت اطلاعات در کشور ما بسیار جدی است در این زمینه می خواهیم مستقل از سازمان های خارجی عمل کنیم، یکی از بحث های اصلی و کلیدی عدم وجود سازمان ممیزی خارجی است که سازمان فناوری اطلاعات برای به نتیجه رساندن این پروژه باید یک مرکز تأیید داخلی برای ارزیابی ISMS توسط سازمان های گواهی دهنده ایجاد کند تا اسناد درون سازمانی ما در اختیار شرکت های دیگر قرار نگیرد. و خوب این کار مطمئنا طولانی و زمانبر خواهد بود.

در مجمـوع چقـدر آمـوزش و فـرهنگ سـازی را در توسعـه متـوازن فنـاوری اطلاعـات در کشـور مـؤثـر مـیدانیـد؟
یکی از راه حل هایی که برای این مسئله پیش روست و ما آن را در زمره رسالتهای کهکشان می بینیم، آموزش و فرهنگ سازی صحیح در حوزۀ امنیت اطلاعات است. در اینجا دو دیدگاه وجود دارد: یکی فرهنگ سازی و دیگری آموزش.

پس از ورود هر فناوری جدید در جامعه، مدت زمانی لازم است تا آن فناوری یا محصول در زندگی مردم وارد شود. فناوری اطلاعات به صورت عمیق و گسترده در زندگی مردم وارد شده است اما هنوز در مورد امنیت آن ابهاماتی وجود دارد.

ما معتقدیم که توجه به مقوله امنیت فناوری اطلاعات هم در سطح عموم مردم و هم برای متخصصان و مدیران جامعه لازم است و نیازمند کار فرهنگی جدی است. این فرهنگ سازی نیز قطعا در سایه آموزش صحیح و مناسب انجام خواهد شد.