هشدار درباره آدرس‌های اینترنتی رو به اتمام

نسخه ۴ پروتکل اینترنت دیگر توان پاسخگویی نیازها را ندارد و عبور به نسخه ۶ ضروری شده است و بازنگری در سیستم‌های شبکه‌ای و تغییر پیکربندی صدها میلیون کامپیوتر در سراسر جهان را می‌طلبد.

به گزارش افتانا (پایگاه خبری امنیت فناوری اطلاعات)، پروتکل IPv۴ از آدرس‌های ۳۲ بیتی تشکیل شده‌است؛ بدین معنی که این فضا اجازه آدرس‌دهی حدود ۴.۳ میلیارد آدرس را می‌دهد، در‌حالی‌که IPv۶ از آدرس وب ۱۲۸ بیتی تشکیل شده که امکان بهره‌گیری از ۲ به توان ۱۲۸ آدرس یکتا را امکان‌پذیر‌می‌کند ‌و ظرفیت میلیاردها آدرس جدید را دارد.

در واقع IPv۴ یک بستر برای آدرس‌های اینترنتی است که کشورهای جهان از آن استفاده‌می‌کنند؛ اما با توجه به افزایش دستگاه‌هایی که از پروتکل اینترنت استفاده می‌کنند در آینده نزدیک هیچ IPv۴ آزادی باقی نخواهد‌ماند و کمبود این آدرس مشکلاتی برای شرکت‌های دولتی و خصوصی ایجاد‌می‌کند، بنابراین برای افزایش تعداد آی‌پی‌های آزاد، نسخه ۶ آن با نام IPv۶ طراحی شد که در بیشتر کشورهای جهان پیاده‌سازی شده و یا در‌‌حال پیاده‌سازی است.

عمر برنامه‌ریزی‌های جدی ایران برای گذر از IP نسخه ۴ به ۶ به دولت قبل و حضور رضا تقی‌پور در وزارت ارتباطات باز‌می‌گردد که ایجاد شبکه ملی اطلاعات را در گروی IP نسخه ۶ دانست و این موضوع با نزدیک‌شدن به زمان هشدار برای حرکت کشور به سمت IPv۶ و به پایان رسیدن آدرس‌های IPv۴ بیشتر مورد‌توجه مسئولان حوزه IT قرار گرفت و دستورالعمل «مهاجرت از IPv۴ به IPv۶» از‌جمله مصوبات شورای عالی فناوری اطلاعات بود.

افزایش فضای آدرس‌دهی، پیکربندی خودکار، امنیت بالاتر، مسیریابی کاراکتر،‌ سهولت در ارتباطات چندگانه و پشتیبانی قوی از امکانات چندبخشی از جمله مزایای نظام آدرس‌دهی نسخه ۶ است که در سند راهبردی گذر به این نظام در مهرماه سال ۹۰ و از سوی کمیته راهبری مهاجرت به IPv۶ و گروه ضربت مهاجرت به IPv۶ ایران تدوین شد.

همچنین همایش گذر از IPv۴ به IPv۶ در آبان ۹۳ برگزار شد و محمود واعظی در این همایش از اتمام ظرفیت IPv۴ سخن گفت و با اشاره به ما مشکلات ایران در این زمینه، لزوم گذر از IPv۴ بهIPv۶ را تشریح‌کرد.

واعظی در آن زمان اعلام‌کرد ما نسبت به موقعیت کشور و برنامه پنجم توسعه بسیار عقب هستیم و ادامه این عقب‌ماندگی موجب گسترش شکاف بین ایران و جهان از نظر تکنولوژی می‌شود و ما برای تعامل با دنیا مجبوریم این گذر را با سرعت بیشتری طی‌کنیم که از نظر صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات نیز سودآور است.

سیدمحمدحسن محمدفر، عضو کمیته گذر از IPv۴ بهIPv۶، نیز در آن همایش نسبت به وضعیت ایران در این گذر ابراز تاسف و اعلام‌کرد تقریبا ۱۰ درصد از کاربران منطقه به IPv۶ گذر‌کرده‌اند و کشورهای متعددی هستند که ضریب استفاده از IPv۶ در آنها به ۹ هم رسیده‌است در‌حالی‌که در کشور ما هنوز استفاده‌ای از IPv۶ صورت نگرفته و تنها در برخی بخش‌ها تجهیزات مربوط به این حوزه آماده شده‌است.

با توجه به اینکه تقریبا از سال ۲۰۱۲ دیگر IPv۴ کارکرد ندارد در سطح بین‌المللی طی سال‌های گذشته تلاش‌های متعددی در حوزه گذر به IPv۶ صورت گرفته و حدود ۷۶ درصد از کشورها به IPv۶ مهاجرت‌کرده‌اند و اگر ما خود را به این سطح نرسانیم در آینده از نظر فنی با مشکلات متعددی مواجه خواهیم‌شد.

در همین راستا علی‌اصغر انصاری، معاون توسعه و مدیریت شبکه ملی اطلاعات، نیز از فراهم‌شدن زیرساخت فنی مورد‌نیاز برای پشتیبانی از آدرس‌های عددی نسخه 6 و آمادگی زیرساخت فنی برای پشتیبانی از IPv۶ خبر داد.

به اعتقاد جهانگرد، رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران با وجود اینکه در‌حال‌حاضر بیش از ۱0میلیون IPv۴ در کشور فعال است با کمبود مواجه هستیم و با توجه به مطالعات صورت‌گرفته و به منظور پیاده‌سازی سرویس‌های جدید، حدود چهاربرابر ظرفیت فعلی به آدرس‌های عددی اینترنتی (IP) نیاز داریم.

وی در همایش گذر از IPv۴ به IPv۶ به هماهنگی‌هایی که در این زمینه با اپراتورهای اصلی شبکه ثابت و موبایل و همچنین شرکت ارتباطات زیرساخت صورت‌گرفت اشاره و اظهار کرده‌بود: براساس برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته این گذر حدود 5 تا 6سال زمان خواهد‌برد، زیرا ما نمی‌خواهیم به سازمان‌های مختلف و بخش‌هایی که تجهیزات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مطابق باIPv۴ را خریداری‌کرده‌اند فشاری وارد شود.

درحال‌حاضر مهاجرتی در این حوزه صورت نگرفته‌است، اما برخی مؤسسات تجهیزات متعلق به IPv۶ را خریداری‌کرده‌اند که اجرای این طرح  به‌صورت پایلوت و با همکاری شرکت‌هایی مانند شرکت‌های ارتباطات زیرساخت و مخابرات استان تهران دنبال می‌شود.

طبق اظهارات جهانگرد تا سال ۱۳۹۷ به‌تدریج حذف دامنه‌های IPv۴ آغاز خواهد‌شد و این گذر در ایران تا سال ۱۴۰۰ صورت خواهد‌گرفت.

بنابر آخرین خبرها از گذار به IPv۶، برای نخستین بار در ایران، اپراتور دوم با همکاری شرکت ارتباطات زیرساخت و سازمان فناوری اطلاعات، تست IPv۶ را بر بستر موبایل با موفقیت به پایان رساند. با توجه به توسعه کاربرد خدمات دستگاه‌به‌دستگاه و اینترنت اشیا (IoT) که می‌تواند منجر به برقراری ارتباط میان بسیاری از دستگاه‌ها مانند موبایل‌ها، دوربین‌ها و حتی لوازم خانگی و قاب عکس‌های دیجیتال بر بستر اینترنت شود، نیاز به توسعه پروتکل IP بیش‌از پیش اهمیت پیدا‌می‌کند.

امروزه با افزایش دارندگان موبایل، لپ‌تاپ و رایانه‌های شخصی هشدار برای به پایان رسیدن آدرس‌های IPv۴ رنگ و بوی جدی‌تری به خود گرفته و با وجود صدها میلیون استفاده‌کننده اینترنت و در‌حالی‌که آدرس‌های اینترنتی بر روی تلفن‌های همراهی که از جستجوگرهای اینترنتی کوچک استفاده‌می‌کنند و وسایل بازی و خانگی مانند یخچال و تلویزیون و... که به‌زودی و برای راحتی و کارایی بیشتر قرار است به اینترنت وصل شوند، لزوم دست‌یابی به IPv۶ مشخص می‌شود.