بر فناوری اطلاعات در دولت تدبیر و امید چه گذشت

به هرحال با توجه به عملکرد دولت امید می‌رود که در عمر باقیمانده از دولت یازدهم شاهد توسعه بیشتر آی‌سی‌تی و رونق گرفتن حوزه‌های مرتبط با آن باشیم. 

به گزارش افتانا (پایگاه خبری امنیت فناوری اطلاعات)، اهالی حوزه فناوری معتقدند که دولت روحانی، مجموعه‌ای از مشکلات کوچک و بزرگ در حوزه ‌آی‌سی‌تی از اینترنت گرفته تا پهنای باند و شبکه‌های اجتماعی بوده، ولی در این مدت کوتاه تا حد زیادی موفق شد این مشکلات را به حداقل برساند و در پاره‌ای از موارد، تغییرات امیدوارکننده‌ای را در پیش گرفت هرچند به‌نظر می‌رسد این موفقیت‌ها از چشم برخی نمایندگان مجلس دور مانده و وزیر ارتباطات مدتی پس از گرفتن کارت زرد، امروز هم قرار است پاسخگوی مجلسیان باشد.

علی توسلی، نایب رئیس کمیسیون اینترنت سازمان نصر، مهم‌ترین اثر دولت یازدهم در حوزه ‌آی سی تی را جنبه روانی - اجتماعی آن یعنی ایجاد گفتمان امید و تحول تدریجی می‌داند. 

وی با اشاره به اینکه در دولت قبل همه چیز در جهت محدود کردن و بسته شدن فضا حرکت می‌کرد ولی با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید، این تغییر عمده به‌عنوان یکی از اهداف اصلی آنها اعلام شد، می‌گوید: وزیر ارتباطات و سایر دست‌اندرکاران نیز در همین راستا گام برداشتند و نتیجه این نگرش، ایجاد یک گفتمان اجتماعی شد که نشان داد قرار است فضای اینترنت کشور بازتر شود، این صنعت جدی گرفته شده و درک شود که اینترنت، یک صنعت پایه‌ای در کشور است و اگر رشد نکند، نمی‌توانیم شاهد توسعه در سایر حوزه‌ها باشیم. 

نایب رئیس کمیسیون اینترنت سازمان نصر با بیان اینکه در دولت یازدهم از همان ابتدا اراده توسعه اینترنت وجود داشت، اظهار می‌دارد: با توجه به این موضوع، دو اتفاق مثبت در حوزه‌ آی‌سی‌تی کشور رخ داده است که نخستین مورد را می‌توان به افزایش حجم پهنای باند کشور مربوط دانست. پهنای باند در ۲ سال گذشته به‌طور جدی افزایش یافته و ۳ تا ۴ برابر شده است و با توجه به این روند رو به‌رشد، امیدوار و معتقدیم که حجم اینترنت خیلی بهتر و بیشتر از گذشته خواهد شد. 
توسلی، اتفاق دیگر در دولت یازدهم را سازمان‌دهی پروانه‌های جدید ارائه خدمات ارتباطی اینترنتی می‌داند که می‌تواند تحولی جدی در حوزه‌ آی سی تی ایجاد کند و می‌افزاید: ۲۴ خردادماه دومین سالگرد انتخاب دولت تدبیر و امید توسط مردم، با آخرین فرصت درخواست و تحویل مدارک پروانه خدمات شبکه ارتباطات ثابت(FCP) مصادف شد که امیدواریم این هم‌زمانی با درایت مسئولان ذی‌ربط و ارائه پروانه به ذی‌نفعان واقعی، بتواند شرایط مناسبی را در این صنعت رقم بزند. 

نایب رئیس کمیسیون اینترنت سازمان نصر البته عملکرد دولت تدبیر و امید در حوزه‌ آی‌سی‌تی را به دور از کاستی‌ها نمی‌داند و معتقد است، در این دوره هم ضعف عملکرد دیده می‌شود و گواه آن نیز نبود پیشرفت مناسب در حوزه اینترنت پرسرعت و پایدار ماندن اختلاف و انحصار مخابرات است. 

توسلی می‌گوید: مخابرات این مالک سیم مسی، امکانات لازم را به سایر سرویس‌دهندگان در سطح نیاز ارائه نمی‌کند و دولت هم هنوز نتوانسته‌ است بن‌بست موجود را از بین ببرد. 

وی یکی دیگر از خواسته‌های عمده بخش خصوصی که در دولت یازدهم نیز محقق نشده است را آزادسازی ورود پهنا می‌داند و با اشاره به اینکه شرکت زیرساخت همچنان انحصار پهنای باند را در اختیار دارد و مشکل حل نشده است، می‌گوید: نظر بخش خصوصی این بوده است که پهنای باند را باید این بخش وارد کرده و شرکت زیرساخت، کنترل خود را داشته باشد یعنی مثل گمرک عمل کند ولی هنوز پهنای باند را زیرساخت می‌خرد و درنتیجه نمی‌تواند متناسب با افزایش تقاضا و نیاز فزاینده زمان، پهنای باند لازم را تأمین کند پس ما همیشه در دوره‌های متناوب، کمبود پهنای باند داریم درحالی که اگر بخش خصوصی، خودش این کار را انجام دهد چنین اتفاقی نخواهد افتاد. 

به اعتقاد توسلی، دولت و وزیر ارتباطات در جهت تحقق وعده‌های خود حرکت کرده‌اند، ولی رفع همه موانع دست دولت نیست و نیازمند همکاری نهادهای دیگر است.

یکی از موضوع هایی که برای وزیر ارتباطات دولت یازدهم مشکل‌ساز شده و برخی مدعی نبود پیشرفت در اجرای آن می‌زنند، بحث شبکه ملی اطلاعات است که محمدحسن شانه‌ساز‌زاده، رئیس هیئت مدیره شاتل، یکی از شرکت‌های ارائه دهنده سرویس اینترنت پرسرعت از عملکرد 2ساله دولت در این زمینه دفاع می‌کند. 

شانه ساز‌زاده معتقد است که دولت تدبیر و امید، بسیاری از مشکلات حوزه زیرساخت را حل کرده هرچند هنوز جای کار و بهبود زیاد است و روند کار را مناسب می‌داند و ادامه می‌دهد: اگر کار با همین روند پیش برود پیش‌بینی می‌کنیم ظرف یک سال آینده مشکلات در لایه زیرساخت کاملاً حل شده و بحث شبکه ملی اطلاعات که ۱۰سال قول آن داده شده بود ولی به سرانجام نرسید، به نتیجه برسد. رئیس این شرکت اینترنتی می‌گوید: دولت یازدهم در زمینه افزایش پهنای باند داخلی بین استان‌ها نیز بسیار موفق عمل کرده و آن را به چند برابر رسانده است، درحالی که در دولت قبل باید ماه‌ها در صف می‌ماندیم تا مقدار جزیی پهنای باند بین‌استانی بگیریم، حالا تقریباً به‌جز چند استان هیچ مشکلی نداریم. 

رئیس این شرکت اینترنتی البته با گلایه از انحصار شرکت مخابرات ایران، این موضوع را باعث عقب افتادگی کشور می‌داند و معتقد است اگر مخابرات درها را باز نکند هیچ اتفاقی نخواهد افتاد. وی می‌گوید: در حالی که ما انتظار داریم این انحصار شکسته شود اما دولت تا الان نتوانسته است در این زمینه کاری انجام دهد و متأسفانه کابل مسی و فیبر نوری در تمام استان‌ها در اختیار مخابرات است و در هر حوزه‌ای که می‌خواهیم توسعه دهیم باید بتوانیم از این زیرساخت‌های داخل استانی استفاده کنیم. شانه ساز‌زاده ادامه می‌دهد: اگر قانونمداری شرکت مخابرات اجرا شود وضع سرویس دهی اینترنت بهتر می‌شود و می‌توان سرعت اینترنت را به ۷ تا ۸ برابر سرعت فعلی رساند.

مسعود ریاضیات، رئیس انجمن شرکت‌های اینترنتی، نیز در مجموع عملکرد وزارت ارتباطات را نسبت به دوره‌های قبل بهتر می‌داند و می‌گوید: روی هم رفته راضی‌تر هستیم چون همه قضاوت‌ها مقایسه‌ای است ولی همچنان موارد قابل انتقادی هم وجود دارد. 

وی با اشاره به راهبرد دولت در ۲سال گذشته در حوزه پهنای باند و افزایش قابل ملاحظه حجم آن، همچنان از بهای بالای پهنای باند که در اختیار ISP‌ها قرار می‌گیرد ابراز نارضایتی می‌کند و معتقد است، اینترنت هم درست مانند راه‌ها باید آن‌قدر ارزان در اختیار مصرف کننده قرار بگیرد که بتواند باعث افزایش سرعت عملکرد سیستم بانکی، تجارت الکترونیک و رونق اقتصادی شود و البته تنها راهکار را نیز این می‌داند که ورود پهنای باند در اختیار بخش خصوصی هم گذاشته شود تا بتوانند آن را با قیمت مناسب‌تری تهیه کنند. 

ریاضیات، یکی دیگر از اتفاق‌های مثبت دولت یازدهم را نیز مسئله تفکیک پروانه‌های ISP‌ها می‌داند؛ پروانه هایی که حالا فقط به ۲ گروه FCP و SERVCO محدود شده و وی معتقد است حتی اگر به یک پروانه ISP محدود می‌شد حتی بهتر هم بود. 

رئیس انجمن شرکت‌های اینترنتی استفاده از شبکه‌های اجتماعی را نیز یکی از ضروریات می‌داند و با دفاع از عملکرد دولت در این حوزه، معتقد است همه کاربران باید بتوانند از آن استفاده کنند چون ارتباطات هرچه سهل تر و ارزان تر باشد، باعث رونق اقتصادی بیشتری می‌شود.

عملکرد ۲ ساله وزارت ارتباطات، برخی را نیز ناراضی نگه داشته است که از میان آنها می‌توان به اظهارنظر داوود زارعیان،سخنگوی شرکت مخابرات ایران، اشاره کرد که با وجود اذعان به دستاوردهای دولت یازدهم از عملکرد وزارت ارتباطات راضی نیست و تعامل دولت با بخش خصوصی (شرکت مخابرات) را مناسب نمی‌داند. 

وی اعتقاد دارد یک آسیب جدی حوزه آی‌سی‌تی را تهدید می‌کند و انتظار می‌رود که رئیس‌جمهوری سریع‌تر به دنبال حل این مشکل باشد که آن هم ناهماهنگی بین بخش‌های مختلف متولی حوزه آی‌سی‌تی است. 

زارعیان می‌گوید: اگر این هماهنگی بین وزارت ارتباطات و سازمان فضای مجازی و همچنین وزارت ارتباطات و شرکت مخابرات ایجاد شود قطعاً رشد آی‌سی‌تی سریع‌تر خواهد شد درحالی که تضادهای موجود، رشد آی‌سی‌تی را کند می‌کند. 

سخنگوی شرکت مخابرات ایران، مهم‌ترین پیام دولت یازدهم را گسترش حوزه آی‌سی‌تی و اعتقاد به این موضوع می‌داند و معتقد است در این فاصله، پهنای باند اینترنت تاحدودی افزایش پیدا کرده، محدودیت‌های اینترنت ۱۲۸مگابیتی که به کاربران تحمیل می‌شد هم تا حدودی حذف شده و جریان روان‌سازی استفاده از ارتباطات و فناوری اطلاعات در توسعه، رو به رشد است. دولت یازدهم درخصوص پهنای باند تلاش مناسبی داشته‌ و با وجود مخالفت‌های گوناگون، تا حدودی هم به اهداف خود دست یافته است.