نگاهی به لزوم جایگزینی نسخه جدید IP اینترنتی

در حالی‌که هر لحظه به تعداد دارندگان موبایل و لپ‌تاپ و رایانه‌های شخصی افزوده می‌شود، هشدار برای به پایان رسیدن آدرس‌های IPv۴ و لزوم استفاده از IPv۶ اهمیت بیشتری می‌یابد.

به گزارش افتانا (پایگاه خبری امنیت فناوری اطلاعات)، با توجه به افزایش دستگاه‌هایی که از پروتکل اینترنت استفاده می‌کنند، در آینده نزدیک هیچ آی پی آدرس نسخه ۴ آزادی باقی نخواهد ماند. بنابراین برای افزایش تعداد آی پی‌های آزاد، نسخه ۶ آن با نام IPv۶ طراحی شده که این نسخه در مقابل نسخه ۴ دارای دامنه بسیار گسترده‌ای است. 

استفاده از این نسخه به‌دلیل تازه بودن آن گسترده نیست و نسخه ۴ تقریبا به صورت کامل نیازهای آی پی آدرس را تامین می‌کند. به عبارت دیگر تقریبا ۹۶ درصد کل ترافیک اینترنت از آی پی آدرس‌های نسخه ۴ استفاده می‌کنند اما در آینده نزدیک حتما به این نسخه از آی پی‌ها نیاز خواهیم داشت.

عمر برنامه‌ریزی‌های جدی ایران برای گذر از IP ورژن ۴ به ۶ به دولت قبل و حضور رضا تقی‌پور در وزارت ارتباطات باز‌می‌گردد؛ زمانی‌که وی اعلام کرد که ایجاد شبکه ملی اطلاعات با ملاک IP آدرس نسخه ۶ خواهد بود.

اگرچه اینترانت طرحی است که در کشور با پرونده‌ای قطور همچنان در حال بررسی مانده‌است اما مسئولان این دولت با آگاهی از وضعیت هشدار برای گذر به IPv۶ در این مورد برنامه‌ریزی‌هایی را کرده‌اند.

محمود واعظی، وزیر ارتباطات دولت یازدهم نیز گذر از IPV۴ و پیاده سازی IPV۶ برای تعامل با دنیا را یک الزام دانسته است و با هشدار درباره رو به اتمام بودن آدرس‌های IPv۴ گذر به نظام آدرس‌دهی جدید را نیازمند یک کار جمعی دانست.

وی همچنین برنامه‌های پنجم توسعه و انتظارات مردم را مهم‌ترین علت برای جلوگیری از گسترش شکاف تکنولوژی بین ایران و دنیا دانست و البته بار دیگر به تاثیر گذر به IPv۶ بر اجرای طرح شبکه ملی اطلاعات تاکید کرد.

در واقع IPv۴ یک بستر برای آدرس‌های اینترنتی است که کشورهای جهان از آن استفاده می‌کنند اما کمبود این آدرس باعث مشکلاتی برای شرکت‌های دولتی و خصوصی در کشورها شده که برای رفع آن ورژن جدیدی به نام IPV۶ در بیشتر کشورهای جهان پیاده‌سازی شده و یا در حال پیاده‌سازی است.

بنابراین برای بهره‌گیری از مزایای IPV۶ که بر اساس یک پروتکل جدید اینترنتی تعریف شده نیاز به استفاده از مکانیزم‌ها و روش‌هایی است که به گذار یا مهاجرت معروف هستند که بر این اساس با استفاده از این مکانیزم‌ها می‌توان از پروتکل فعلی اینترنت یعنی IPV۴ به پروتکل جدید IPV۶ مهاجرت کرد.

افزایش فضای آدرس‌دهی، پیکربندی خودکار، امنیت بالاتر، مسیریابی کاراکتر،‌ سهولت در ارتباطات چندگانه و پشتیبانی قوی از امکانات چندبخشی از جمله مزایای نظام آدرس‌دهی ورژن ۶ است که در سند راهبردی گذر به این نظام به آن اشاره شده‌ است.

این سند در مهرماه سال ۹۰ و از سوی کمیته راهبری مهاجرت به پروتکل اینترنت نسخه ۶ و گروه ضربت مهاجرت به پروتکل اینترنت نسخه ۶ ایران تدوین شده‌ است. 

وزیر ارتباطات معتقد است که کار عبور از IPv۴ به IPv۶  باید پیش از این صورت می‌گرفت و کشور با توجه به موقعیت و برنامه پنج ساله پنجم نسبت به انتظاراتی که در حوزه وجود دارد بسیار عقب است.

وی ادامه این عقب‌ماندگی را موجب گسترش شکاف بین ایران و جهان از نظر تکنولوژی و عبور سریع‌تر مسیر گذر به IPv۶ را موجب بیشتر شدن سود ایران از صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات می‌داند.

علی اصغر انصاری، معاون توسعه و مدیریت شبکه ملی اطلاعات، نیز چندی پیش از فراهم شدن زیرساخت فنی مورد نیاز برای پشتیبانی از آدرس‌های عددی نسخه شش تا پایان سال جاری و آمادگی زیرساخت فنی برای پشتیبانی از IPV۶ از سال آینده خبر داد.

به گفته نصرالله جهانگرد، معاون وزیر ارتباطات، این گذر در ایران تا سال ۱۴۰۰ صورت خواهد گرفت.

وی بحث تامین تجهیزات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری از جمله مهم‌ترین موضوعات برای گذر ۶ IPV دانسته و تصریح کرده‌است که تا پایان سال جاری با ابلاغ آیین نامه‌ای توضیحات لازم دراین زمینه به آن‌ها ارائه خواهد شد.

اگرچه سندی با عنوان سند راهبردی گذر به IPV۶ پیش از این از سوی دولت قبل تهیه شده است اما رئیس سازمان فن‌آوری اطلاعات ایران در سمیناری که به منظور تشریح برنامه‌های گذر به IPV۶ در ایران برگزار شده‌ بود تصریح کرد که تا ابتدای سال ۱۳۹۴ بازنگری و ابلاغ سند راهبردی گذر نیز صورت خواهد گرفت.

بر اساس برنامه زمان‌بندی که جهانگرد در این زمنیه ارائه داده‌ است، تمهیدات لازم جهت تجهیز شبکه ملی اطلاعات به IPV۶ اندیشیده شده و تجهیز خادم‌های نام دامنه (DNF) به IPV۶ صورت خواهد گرفت و تا سال ۱۳۹۷ به تدریج حذف دامنه‌های IPV۴ آغاز خواهد شد.

برای مروری بر شرایط فعلی ایران برای گذر از IPV۴ به IPV۶، می‌توان به صحبت‌های سیدمحمدحسن محمدفر، عضو کمیته گذر از IPV۴ به IPV۶، رجوع کرد که با ابراز تاسف نسبت به وضعیت ایران در این گذر اعلام کرد که کشورهای متعددی هستند که ضریب استفاده از IPV۶ در آن‌ها به ۹ هم رسیده است و این آمار در آمریکا رقم قابل توجهی را به خود اختصاص می‌دهد در حالی که در کشور ما هنوز استفاده‌ای از IPV۶ صورت نگرفته و تنها در برخی بخش‌ها تجهیزات مربوط به این حوزه آماده شده است.

به گفته وی تقریبا ۱۰ درصد از به کاربران منطقه به IPV۶ گذر کرده‌اند درحالی که ایران در گذر به IPV۶ در حال حاضر در منطقه صفر قرار دارد.

رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران همچنین در اظهارنظر دیگری به تشریح ابعاد لزوم گذر به نظام آدرس‌دهی جدید جهانی پرداخته است که بر اساس آن در حال حاضر بیش از ۱۰ میلیون IPV۴ در کشور فعال است اما با توجه به مطالعات صورت گرفته و به منظور پیاده سازی سرویس‌های جدید، حدود چهار برابر ظرفیت فعلی به آدرس های عددی اینترنتی (IP) نیاز داریم.

با استناد به نظر کارشناسان و دیگر مسئولان این حوزه ایران برای پیاده سازی سرویس‌های جدید در حوزه‌های مختلف باید از ظرفیت‌های کافی IP استفاده کند و همین امر بیانگر لزوم مهاجرت به IPV۶ است.