جریان استارتاپی ایران قابلیت‌های جهانی شدن دارد

کارآفرینان شرکت‌کننده در دومین کنفرانس iBridge با بررسی فرصت‌های رشد تکنولوژی در ایران، این کشور را یکی از مکان‌های مطلوب سرمایه‌گذاری در حوزه تکنولوژی معرفی کردند. 

به گزارش افتانا (پایگاه خبری امنیت فناوری اطلاعات)، دومین کنفرانس iBridges پس از سه روز برنامه فشرده در برلین به کار خود پایان داد. کارآفرینانی از آمریکا، اروپا و ایران در دومین کنفرانس iBridge شرکت کردند.

کارآفرینان شرکت‌کننده در این کنفرانس، ایران را یکی از مکان‌های مطلوب سرمایه‌گذاری در حوزه تکنولوژی معرفی کردند. شرکت‌کنندگان با بررسی فرصت‌های رشد تکنولوژی در ایران، هرم جمعیتی ایران را مشابه آمریکای ۳۰ سال قبل توصیف کرده و اعتقاد داشتند این وضعیت بهترین زمان برای ایجاد یک تحول اقتصادی و تکنولوژیک در ایران است. برگزارکنندگان تلاش داشتند از ظرفیت نخبگان مهاجر برای تحول تکنولوژیک در داخل کشور استفاده کنند. 

کنفرانسی که سال گذشته با حمایت دانشگاه برکلی کالیفرنیا و با پیگیری تعدادی از ایرانیان خارج از کشور پایه‌گذاری شد بر ارتباط بین کارآفرینان حوزه تکنولوژی در ایران و آمریکا متمرکز شده‌بود. سال قبل در این کنفرانس حدود ۷۰۰نفر از فعالان سیلیکون‌ولی شرکت داشتند که به‌دلیل محدودیت‌های سفر، کمتر از ۱۵ نفر از مدیران ارشد شرکت‌های تکنولوژی ایرانی توانستند در آن حضور پیدا کنند اما امسال با انتخاب برلین حدود ۱۵۰۰نفر در آن شرکت کردند که سهم آمریکا، اروپا و ایران تقریبا در آن یکسان بود. 

امسال این کنفرانس در سالن‌های بزرگ CityCube این شهر  و در مجاورت مرکز بزرگ نمایشگاهی پایتخت برگزار شد و حدود ۱۰۰داوطلب که عمدتاً دانشجویان ایرانی مقیم آلمان آنها را تشکیل می‌دادند اجرای ده‌ها برنامه سخنرانی، پنل‌های گفت‌و‌گوی فعالان تکنولوژی و بخش معرفی استارتاپ‌های ایرانی را برعهده داشتند.

بهره‌گیری از ظرفیت سرمایه‌گذاری، تجربه و دانش ایرانیان خارج از کشور به‌خصوص در سیلیکون‌ولی نقطه اصلی برگزاری کنفرانسی است که آن را «پل» نام گذاری کرده‌اند. این چیزی بود که در سخنرانی داریوش زاهدی، بنیان‌گذار مرکز مطالعات کارآفرینی دانشگاه برکلی، در روز نخست کنفرانس مورد تأکید قرارگرفت. 

وی در سخنرانی خود گفت که داشتن یک جامعه نخبه و موفق ایرانیان خارج از کشور جزو امتیازات این کشور برای تحول در جریان کارآفرینی است. 

دیوید مک کلا، یکی از مشهورترین کارآفرینان تکنولوژی، در سخنرانی افتتاحیه کنفرانس تلاش کرد تا ویژگی‌های سرمایه‌گذاری و پیش‌برد موفق استارتاپ‌ها را شرح دهد. 

وی اظهار داشت که استارتاپ یک مسیر مشخص ندارد و کارآفرینان باید هرلحظه منتظر تغییر و جابه‌جایی روش‌ها و مدل‌های خود باشند. به گفته وی باید در مراحل اولیه رشد استارتاپ‌ها روی یک ایده عملی و قابل گسترش سرمایه‌گذاری کرد تا ریسک شکست را کاهش داد.

دکتر حمید بیگلری که پیش‌تر تجربه مدیریت ارشد در بانک Citi Group آمریکا را برعهده داشته محور سخنرانی خود را روی مشابهت هرم جمعیتی فعلی ایران و ۳۰ سال پیش آمریکا قرار داد، گروه جمعیتی متحول‌کننده Baby Boomers یعنی کودکان نسل انفجار، کسانی که حد فاصل سال‌های ۱۹۴۶ و ۱۹۶۴ به دنیا آمدند و نقش عمده تحول آمریکا را به این نسل نسبت می‌دهند، اکنون به گفته دکتر بیگلری در هرم جمعیتی ایران در بهترین زمان ممکن برای ایجاد یک تحول اقتصادی و تکنولوژیک قرار دارند. 

دکتر بیگلری همچنین به روند‌های تکنولوژی در ۳۰ سال آینده ازجمله لنزهای چشمی دریافت‌کننده اطلاعات و کامپیوترهای کوانتومی اشاره کرد و گفت که برای حرکت به سمت آینده باید به روندهای تکنولوژی آینده نگاه کرد و نمی‌توان آینده را ساخت در حالی که به عقب نگاه می‌کنید.

کامران الهیان از فعالان تکنولوژی نیز در سخنان خود به روندهای تکنولوژی آینده نظیر  انرژی و پهنای باند اشاره کرد و گفت: اگر موج‌های بزرگ را بشناسیم خوب می‌توانیم روی آن حرکت کنیم. 

حسام آرمندهی، مؤسس شرکت کافه بازار و محسن ملایری، مدیرعامل شتاب‌دهنده آواتک نخستین سخنرانانی بودند که از ایران به کنفرانس آمده بودند و هر دو نمونه‌های موفقی از شکل‌گیری استارتاپ‌ها را در ایران معرفی کردند. 

آرمندهی به رشد ۳۵درصدی کافه‌بازار و الگوگرفتن از فرهنگ کاری شرکت‌های سیلیکون‌ولی اشاره کرد و محسن ملایری جریان استارتاپی ایران را معرفی کرد که به شکل‌گیری شرکت‌های موفقی چون دیجی‌کالا منجر شده است
 
در دومین روز از کنفرانس دکتر علی‌نقی مشایخی، استاد دانشگاه شریف، فرصت‌های اقتصادی و اکوسیستم کارآفرینی تکنولوژی در ایران را مورد بحث قرار داد. 

وی یکی از مهم‌ترین چالش‌های اقتصادی ایران را دخالت دولت در بازار و حاکمیت بر اقتصاد و عدم دسترسی به بازارهای بین‌المللی دانست. به گفته دکتر مشایخی برای داشتن مدیران خوب باید بازار رقابتی داشته باشیم. او در عین حال چالش‌های اقتصادی ایران را فرصتی برای صنعت آی‌تی‌ ایران دانست که می‌تواند خود را نیز با حل کردن آنها توانمند کند.

دکتر یحیی تابش، دکتر رسول اسکویی، روزبه پیروز، علی زواشکیانی، نازنین دانشور، ناصر غانم‌زاده و حامد قنادپور هم از دیگر سخنرانان پنلی تحت‌عنوان اکوسیستم کارآفرینی ایران بودند که طی آن روزبه پیروز تأکید کرد که ما افراد هوشمند و نیز سرمایه هوشمند داریم، اما برای عبور از پل به حرکت نیاز است. 

در جریان این پنل‌ها برخی حاضران بزرگ‌ترین مانع برای سرمایه‌گذاری خارجی روی استارتاپ‌های ایرانی را امکان عدم انتقال پول به‌دلیل تحریم‌ها دانستند. هرچند روزبه پیروز این تحریم مالی را عمدتاً از سوی آمریکا عنوان کرد و نه اروپا اما در همین حین یکی از برگزارکنندگان کنفرانس (دانشگاه برکلی) از شرکت‌کنندگان خواست تا روی موضوع انتقال دانش متمرکز شوند چون موضوع انتقال پول به ایران طبق قوانین آمریکا جزو مباحث کنفرانس نیست.

در عین حال در کنار برنامه‌های اصلی، ده‌ها پنل نیز در سالن‌های مجاور سالن اصلی CityCube برگزار شد. 

آزاده داننده، رئیس سابق سازمان نظام صنفی رایانه‌ای، در پنلی تحت‌عنوان زنان در صنعت تکنولوژی در مورد حضور و فعالیت زنان در صنعت تکنولوژی صحبت کرد. طهماسب مظاهری هم درباره فرصت‌ها و چالش‌های پیش روی صنعت تکنولوژی در کارآفرینی تکنولوژی سخنرانی کردند. 

در کنار این همه حضور بسیاری از شرکت‌های استارت‌آپی ایران برای معرفی خود در این کنفرانس در فضای نمایشگاهی ساده‌ای که در اختیار داشتند نیز جالب توجه بود. در عین حال برخی از استارتاپ‌های ایرانی در رقابتی که از طرف برگزار کنندگان iBridge برگزار شد برنده جایزه‌ حضور دو هفته‌ای در سیلیکون‌ولی و آشنایی از نزدیک با شرکت‌های تکنولوژی و فضای استارتاپی در این منطقه است.

استفاده از جامعه مهاجران نخبه برای تحول تکنولوژی در داخل کشور همان کاری است که طی دو دهه اخیر دو کشور چین و هند به شکل موفقی آن را اجرا کرده‌اند. این دو کشور با تسهیل و فراهم کردن زمینه ارتباط اقتصادی - علمی مهاجرانی که برای تحصیل و کار به آمریکا رفته بودند عملا و طی یک دوره ۱۰ساله موجب شدند که این مهاجران به سرمایه‌گذاری و حضور در فضای اقتصادی داخل کشور ترغیب شوند. همه این مهاجران لزوماً  به هند و چین بازنگشتند اما به لطف تجربه مدیریت و دانش تکنولوژی به‌طور مستقیم شرکت‌هایی را در داخل این دو کشورشان راه‌اندازی کردند که رقبای بزرگی برای مدل‌های موفق آمریکایی بودند اما در ایران جامعه نخبه مهاجران که بسیاری از آنان جزو موفق‌ترین مدیران صنعت تکنولوژی آمریکا به شمار می‌روند طی سال‌های اخیر جز رابطه خانوادگی ارتباط دیگری را با ایران حفظ نکرده‌اند. 

اکنون در شرایطی که موج جدیدی از شرکت‌های استارتاپی در ایران شکل گرفته و نمونه‌های موفقی هم به‌رغم تحریم‌ها و دیگر موانع از دل اقتصاد دیجیتالی ایران سر برآورده، این باور وجود دارد که این ارتباط اقتصادی-تکنولوژیک می‌تواند به ایجاد شرکت‌های بزرگ تکنولوژی ایران در جهان منجر شود. با این حال هنوز سؤالات زیادی باقی است که بسیاری از آنها فرصت مجال در این کنفرانس پیدا نکرده است. یکی از مهم‌ترین آنها مدل‌های سرمایه‌گذاری روی صنعت تکنولوژی در ایران است. اینکه چه نوع سرمایه‌گذاری و با چه مدل‌هایی می‌تواند به رشد تکنولوژی در ایران کمک کند. 

رویداد iBridges به شکل گسترده‌ای مورد توجه رسانه‌های خارجی و ایرانی قرار گرفت. گزارش‌های متعددی درباره کنفرانس منتشر شد که مضمون همه آنها تأکید بر این نکته بود که جریان استارتاپی ایران قابلیت‌های جهانی شدن دارد. اکنون در پایان کنفرانس بریج ملموس‌ترین نتایج آن را می‌توان ورای شبکه‌سازی دانست.